Odkopanie fundamentów
Ocieplenie ścian fundamentowych powinno sięgać przynajmniej 1 m poniżej poziomu gruntu. W praktyce układa się je aż do ław fundamentowych, które w zależności od strefy klimatycznej są posadowione na głębokości 0,8-1,4 m. Fundamenty trzeba najpierw odkopać. Jest to dość pracochłonne, bo nie można używać ciężkiego sprzętu. Wszystkie prace należy prowadzić ręcznie, zachowując ostrożność, aby nie uszkodzić izolacji przewciwwilgociowej. Zanim zacznie się odkopywanie fundamentów, powinno się zasięgnąć opinii geotechnika, bo nie w każdych warunkach gruntowo-wodnych panujących na działce jest to wskazane. Na przykład w gruncie gliniastym odkopanie fundamentów i ich ponowne zasypanie sprawi, że grunt stanie się luźniejszy, zacznie inaczej przewodzić wodę opadową i może ona napierać na fundament, zawilgacając go. W takim przypadku powinno się odpowiednio wzmocnić izolację przeciwwodną. Najczęściej wykop wykonuje się na tyle szeroko, żeby mieć swobodny dostęp do fundamentów. Dzięki temu łatwiej dokładnie ułożyć ocieplenie, a przy okazji można sprawdzić stan techniczny istniejącej izolacji przeciwwilgociowej i ewentualnie ją wzmocnić. Do ocieplenia używa się płyt styropianu albo hydrofobizowanej wełny mineralnej. Przykleja się je do podłoża specjalnym klejem. Dobrze, jeśli płyty mają wyprofilowane krawędzie – łączenie na wpust i wypust zapewnia ciągłość izolacji. Aby oddzielić płyty od gruntu i zabezpieczyć je przed wodą, osłania się je warstwą wodoszczelną. Wprawdzie izolacja przeznaczona do fundamentów ma niewielką nasiąkliwość, ale lepiej nie narażać jej na stały kontakt z wodą, poza tym łatwo może ona penetrować przez styki między płytami. Dobrą warstwą osłonową jest na przykład folia kubełkowa, która dzięki wytłoczeniom umożliwia swobodne spływanie wody gromadzącej się okresowo na powierzchni izolacji – jest to konieczne zwłaszcza wtedy, gdy wokół fundamentów ułożono drenaż opaskowy. Można też użyć jako izolacji styropianu ryflowanego, wystarczy go osłonić zwykłą folią budowlaną. Żadnej osłony zewnętrznej nie wymagają nienasiąkliwe płyty ze szkła piankowego oraz polistyrenu ekstrudowanego, które są odporne na uszkodzenia i nie przepuszczają wody. Wykop wokół ścian fundamentowych nie musi być duży – wystarczy szczelina umożliwiająca wsunięcie płyt izolacji wzdłuż ściany fundamentowej. Płyty są wtedy układane na sucho, bez przyklejania, i dociskane gruntem.
Ciepła opaska
To rozwiązanie jest znacznie łatwiejsze w wykonaniu, choć wymaga zastosowania specjalnej, wytrzymałej izolacji. Prace ziemne ograniczają się do usunięcia wierzchniej warstwy humusu w strefie 1 m wokół domu. Na odkrytym podłożu układa się na podsypce piaskowej płyty z nienasiąkliwego i odpornego polistyrenu ekstrudowanego. Z zewnątrz można je osłonić na przykład płytami betonowymi. Taka opaska pełni funkcję przydatnego chodnika wokół domu i jednocześnie chroni fundamenty przed przemarzaniem. Wprawdzie ciepło z pomieszczeń parteru nadal częściowo przedostaje się do gruntu stykającego się ze ścianą fundamentową, ale nie ucieka całkowicie na zewnątrz. Aby zlikwidować mostek termiczny na wystającym ponad grunt cokole budynku, również tam trzeba przykleić izolację.
