Jak zalegalizować samowolną zmianę sposobu użytkowania?

Odziedziczyłem po ojcu działkę, na której kiedyś było siedlisko. Z czasem gmina odrolniła te tereny i przeznaczyła pod zabudowę jednorodzinną. W związku z tym przerobiłem dawny budynek gospodarczy na mieszkalny, ale nie zgłaszałem tego w urzędzie. Jak mam to teraz zalegalizować?

. Zgodnie z obowiązującymi przepisami zmiana sposobu użytkowania obiektu lub jego części wymaga uprzedniego zgłoszenia w starostwie, natomiast jeszcze do 30 maja 2004 r. było wymagane uzyskanie decyzji zezwalającej na zmianę sposobu użytkowania.
Zgłoszenia należało dokonać przed wprowadzeniem zmian sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Złożenie zgłoszenia po faktycznej zmianie sposobu użytkowania obiektu nie wywołuje skutków prawnych.
W takiej sytuacji może być jedynie przeprowadzona procedura legalizacyjna podobna do legalizacji samowoli budowlanej. Nie zgłaszając planowanej zmiany, przede wszystkim narażamy się na kontrole i sankcje ze strony nadzoru budowlanego.
Otóż w razie wykrycia samowolnej zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części powiatowy inspektor nadzoru budowlanego w drodze postanowienia wstrzymuje jego użytkowanie i nakłada obowiązek przedstawienia w wyznaczonym terminie następujących dokumentów:
- opis i rysunek określający usytuowanie budynku w stosunku do granic nieruchomości i innych obiektów ze wskazaniem części, której dotyczy zmiana;
- zwięzły opis techniczny określający rodzaj i charakterystykę obiektu budowlanego oraz jego konstrukcję, wraz z danymi techniczno-użytkowymi, w tym wielkościami i rozkładem obciążeń, a w razie potrzeby również danymi technologicznymi;
- oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
- zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności sposobu użytkowania obiektu budowlanego z ustaleniami planu miejscowego albo ostateczną decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku planu;
- w zależności od potrzeb – pozwolenia, uzgodnienia lub opinie wymagane odrębnymi przepisami.
Po dostarczeniu dokumentów powiatowy inspektor nadzoru budowlanego ustala w drodze postanowienia opłatę legalizacyjną, która w przypadku budynku jednorodzinnego wynosi 10 tys. zł. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku niewykonania w terminie nałożonych przez nadzór budowlany obowiązków albo dalszego użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wbrew postanowieniu o wstrzymaniu użytkowania może zostać wydany nakaz przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania.

Podstawa prawna: ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2003 r. nr 207, poz. 2016 z późn. zm.)