Po zmianie spółdzielni trzeba oddać ulgę

Oszczędzałam w kasie mieszkaniowej w latach 1998-2002, uzyskując z tego tytułu 30-procentową ulgę podatkową. W sierpniu 2001 r. wpłaciłam do spółdzielni mieszkaniowej część wkładu na mieszkanie lokatorskie. W marcu 2002 r. po wypłacie oszczędności z kasy uzupełniłam wkład. Niestety, od tej pory przepisuję się na kolejne mieszkania, bo brakuje mi pieniędzy na obowiązkowy garaż. Czy jeśli zrezygnuję z członkostwa w spółdzielni i odbiorę pieniądze, będę musiała zwrócić ulgę? Czy jest szansa uniknięcia zwrotu tego podatku, jeżeli wpłacę pieniądze do innej spółdzielni?

Wprawdzie ulga na oszczędzanie w kasie mieszkaniowej została wykreślona z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych już od 1 stycznia 2002 r., ale podatników, którzy nabyli prawo do kontynuacji odliczenia, ciągle obowiązują przepisy dotyczące jej utraty.
Warunkiem zachowania prawa do ulgi jest wydanie kwoty wycofanej z kasy na jeden z celów systematycznego oszczędzania określonych w art. 8 ust. 2 ustawy z 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Jest tam między innymi wymienione uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego. I właśnie na ten cel zostały przekazane pieniądze z kasy.
Co w sytuacji, gdy te pieniądze się wypłaci? Przepisy nie dają odpowiedzi na to pytanie. Wprawdzie zgromadzone oszczędności zostały przekazane na jeden z celów mieszkaniowych, ale nie został on faktycznie zrealizowany. Tymczasem art. 8 ust. 2 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego mówi o uzyskaniu spółdzielczego prawa służącego zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych. Jest więc obawa, że organy podatkowe będą żądać zwrotu odliczonej kwoty.
Potwierdzają to interpretacje urzędów skarbowych wydawane na podstawie art. 14 Ordynacji podatkowej. Jak czytamy w wyjaśnieniach Urzędu Skarbowego w Piasecznie z 11 marca 2004 r. (nr US18/ZD/FD/415/250/ 2004): „Wycofanie kwot przeznaczonych na nabycie lokalu od dewelopera i nieprzeznaczenie ich na cele mieszkaniowe spowoduje konieczność zwrotu ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności na rachunku oszczędnościowo-kredytowym, ponieważ faktycznie nie zostanie spełniony warunek, o którym mowa w art. 27a ust. 13 pkt. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r., to jest wydatkowanie kwot wycofanych z kasy mieszkaniowej zgodnie z celami mieszkaniowymi określonymi w ustawie o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego”. Wnioski takie wynikają też z pisma Urzędu Skarbowego w Siedlcach z 4 lutego 2004 r. (nr US-26-PD-415-73/03). Stwierdzono w nim, że w sytuacji gdy podatnik przeznaczy pieniądze z kasy na zakup mieszkania, nie musi oddawać odliczonej kwoty. Jednak prawo do zachowania ulgi będzie uzależnione od podpisania ostatecznej umowy sprzedaży lokalu w formie aktu notarialnego przenoszącego własność nieruchomości.
Tak więc wypłata pieniędzy może spowodować utratę prawa do ulgi. Nie zmienia tego fakt, że zostaną one przeniesione do innej spółdzielni. Organy podatkowe wychodzą bowiem z założenia, że przekazanie oszczędności na cel mieszkaniowy powinno nastąpić do końca roku, w którym zostały one wycofane. Tymczasem w omawianym przypadku pieniądze zostały wypłacone z kasy w 2002 r. Jeżeli Czytelniczka nie wypłaci pieniędzy, a tylko przekaże je na inne mieszkanie (w ramach tej samej spółdzielni), to – moim zdaniem – nie będzie musiała oddawać odliczonej kwoty. Warunki zachowania ulgi nadal będą bowiem spełnione.

Podstawa prawna:
- art. 27a ust. 13. pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r.
- ustawa z 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1070 z późn. zm.)